زندگی روزمره کودکان و نوجوانان در ایران
چندین قرن است که کره زمین ما به بخش های مختلفی به نام کشور تقسیم بندی شده است، اما با این تفاوت که امروزه این کشور ها به صورت چشم گیری از نظر فرهنگ ، سواد ، اقتصاد و ساخت و ساز و نوع حکومت و روش زندگی با هم فرق کرده اند . این فرق ها باعث شده که کشور ها به سه دسته بین جهان اول و جهان سوم تقسیم بندی شوند . امروز من میخواهم یکی از اصلی ترین سبب هایی که ایران متاسفانه جزو جهان سوم است را برسی کنیم . آیا تا به حال به این فکر کرده اید که مهم ترین و اصلی ترین عامل عقب ماندگی یک کشور یا بلعکس مهم ترین عامل پیشرفت و استقلال یک کشور نوجوانان و کودکان آن کشور هستند .
زندگی کودک تا ۷ سالگی و بخش بعدی زندگی او یعنی مدرسه و انتخاب های او تعیین کنند آینده یک کشور است . بعد از انقلاب اسلامی نوع تدریس و مطالب تدریسی در مدارس و دانشگاه ها به کلی تغییر کرده و ما امروزه مشاهده می‌کنیم که با این تغییر ملتی نا آگاه، خرافاتی و جاهل داریم که حتی دست به فرزند کشی نیز میزنند. برای جلوگیری از ادامه این اتفاقات باید فرزندانمان را دانا و مستقل بزرگ کنیم و به آنها یاد دهیم که با چیزی که حقشان نیست مقابله کنند .کودکان و نوجوانان امروزه ، در امکانات زیاد و شرایط مرفه تری نسبت به کودکی بزرگسالان کشورمان بزرگ شده اند. و آنها آگاه تر و خلاق تر شده اند . آنها بخاطر وجود تکنولوژی و دیدن جهان اول ، از حق های اولیه خود آگاه هستند بنابراین با والدینشان که معمولا در یک فضای خرافی و مذهبی و خیلی سخت بزرگ شده اند مقابله می‌کنند. در دهه شصت یا قبل تر حتی کمی بعد تر برای نوجوانان کلاس های متنوع و آزادی و حق بیانی تقریبا وجود نداشت . تفریح آنها با توپ و سنگ و عروسک بود . آنها با توجه به نوع زندگی‌شان همیشه ترس از پدر و مادر و اینکه نباید اظهار نظر کنند را به همراه داشته اند . اما امروزه این روش روی کوکان و نوجوان امروزی تاثیری ندارد . اما این فقط قسمت خوب ماجراست .حال با هم زندگی یک کودک ۱۰ ساله امروزی را برسی کنیم . معمولا زمانی که اسم کودک به گوشمان می‌رسد ، ذهنمان به سمت توپ ، عروسک و کتاب های داستان می‌رود اما الان همه چیز تغییر کرده است . پدر مادر ها در ۷ سالگی بچه یا حتی کوچک تر ، برای آنها مبایل و تبلت می‌خرند برای آنها پلی استیشن می‌خرند . به نظر من یکی از دلیل ها این است که بچه یک گوشه بنشیند و به قول معروف شیطونی نکند و اعصاب پدر مادرش را خورد نکند یا یکی دیگر از دلایل این است که پدر و مادر خودشان همیشه در فضای مجازی سپری می‌کنند یا کودک در دست کودکی دیگر مبایل می‌بیند و اون نیز مبایل میخواهد . من به شخصه نمی‌گویم کودکانمان را از تکنولوژی دور نگه داریم ولی وقتی یک بچه ۱۰ ساله تمام روزش را در کامپیوتر یا مبایل سپری می‌کند و در آنها بازی های خشن انجام می‌دهد، آن زمان باید در روش تربیت بچمان تغییر بزرگی ایجاد کنیم . حتی در این سال‌ها در مغازه اسباب بازی فروشی ها نیز پر از تفنگ ها و شمشیر ها و شخصیت های انیمیشن خشن است که شخصیت بچه را به یک انسان خشم گین تبدیل می‌کند. در این دوره حتی برای کارتون دیدن فرزندانمان
نیز باید نگران باشیم چون در آن کارتون ها بیشتر چیزی جز خشم ، جنگ ، و کشت و کشتار و شخصیت های منفور و ترسناک دیده نمی‌شود. صد در صد در این شرایط نمیتوانیم انسان نرمالی به جامعه تحویل دهیم . یکی دیگر از مسائلی که کودکان در طول روز با آن دست و پنجه نرم می‌کنند دعوا و بحث پدر و مادر درباره مسائل مالی و جمله معروفی به اسم پول ندارم است . این جمله یک دلیل بزرگ برای استرس گرفتن کودک و احساس نا امنی کردن است . کودکی که صبح تا شب تنها تفریحش تلفن همراهش است و با خانواده ای زندگی می‌کند که سالی یک بار هم او را بیرون نمی‌برند، چگونه انتظار داریم که در آینده زندگی سالمی داشته باشد .کودکان امروزه با طبیعت آشنایی ندارند . آنها در کوچه فوتبال بازی نکردند . قلدری نکردند . دعوا نکردند و در نتیجه یاد نگرفتند خودشان را با جامعه وقف دهند . آنها همیشه زیر پر و بال پدر مادر بوده اند ، پدر مادری که حتی اجازه نمی‌دهد بچه ، ظرف غذای خود را از میز بردارد ، چون ممکن است بشکند و ست چینی ارزشمند تر از روان بچه ، مادر ناقص شود . یک کودک ۱۰ ساله در خانواده نرمال اولین کاری که صبح بعد از بیدار شدن انجام می‌دهد چک کردن گوشی یا یک دست بازی کردن است تا زمانی که مادر به زور صبحانه او را با بی میلی سر سفره بکشاند . در این روز های کرونایی که مدرسه ها مجازی شده اند ، وضع بدتر شده است . کودکان تنها ایده ای که از تفریح دارند داشتن یک سیدی بازی کامپیوتری جدید است .یکی از راه های جلوگیری از این موضوع برنامه ریزی روزانه در خانواده است .برنامه ریزی روزانه شامل برنامه‌ای است که خانواده‌ها برای انجام کارهایشان، گذراندن وقت با یکدیگر و لذت بردن از زمان، از آن استفاده می‌کنند. هر خانواده‌ای برنامه مشخص خود را دارد. برنامه ریزی روزانه به خانواده‌ها کمک می‌کند که بدانند چه کسی باید چه کاری را در چه زمانی، به چه ترتیبی و هر چند وقت یک‌بار انجام دهد . برای مثال ساعت ۷ شب کل خانواده کنار هم باید بازی فکری کنند و ساعت ۸ شب ساعت مطالعه است . هر کسی کتابی دست می‌گیرد و شروع به خواندن می‌کند و در آخر هر شخص از خانواده درباره موضوع کتابشان توضیح می‌دهند.
یا مثالی دیگر ، هر روز هفته یک شخص باید به همراه مادر برای کمک کردن به آشپزی به آشپزخانه برود و مهم تر از همه باید تمام جمعه ها را به تفریح در بیرون از خانه اختصاص دهیم .
از این قبیل برنامه ریزی ها باعث می‌شود کودک از مبایل دور تر شود و بیشتر بتواند استعداد هایش را شکوفا کند .
یکی دیگر از فعالیت هایی که باید در زندگی روزمره کودکانمان باشد ورزش کردن است . و حتی مدیتیشن کردن .
اگر خودمان شروع به مدیتیشن کنیم کوکان نیز به طور خودکار از رفتار ما الگو برداری می‌کنند. مدیتیشن باعث می‌شود که کودک بر خلاف بازی های و اسباب بازی های خشن این روز های جامعـه بتواند به تعادل روحی برسد. از کودک خود سوال کنیم و بگوییم که به چه کلاسی غیر از مدرسه علاقه دارد که برود . حتما کودکان را به کلاس هایی مثل موسیقی و
نقاشی یا زبان یا ورزش بفرستیم تا هم بتواند در آینده در جامعه حرفی برای گفتن داشته باشد و هم بتواند با هم سن هایش بیشتر ارتباط برقرار کند.اما این مسائل برای نوجوانان صدق نمی‌کند. نوجوانان را نمی‌شود یا یک تیتاب و شیر کاکائو گول زد . نوجوانان باید برای خود حق انتخاب داشته باشند اما این دلیل نمی‌شود که آنها را به طور کامل رها کرد.یک نوجوان امروزی که با حقوق خود بیشتر از یک نوجوان دهه شصتی آشنا است و خواهان آزادی خود است ، معمولا در ایران مخصوصا نوجوانان دختر آزادی خود را به دست نمی آورند. فشار پدر و مادر در خانواده و فشار درس های اجباری باعث می‌شود نوجوانان آزادی خود را در بین چیز ها یا اشخاص دیگری بگردد . وقتی خانواده به شخصیت نوجوانان احترام نگذارند و به او آزادی که حقش است ندهد او به سمت مواد مخدر و مشروبات الکلی، دیوانه بازی در خیابان و حتی فاحشگی روی می آورد.بی توجهی به نوجوانان می‌تواند باعث شود ، احترام و عشقی که یک نوجوان در خانواده اش نتوانست پیدا کند را در بقل یک مرد ۳۰ ساله پیدا کند . یا نوجوانی که غیر از تلفن همراه خود تفریح دیگری ندارد رو به انزوا و خشم کشیده می‌شود و حتی ممکن است منجر به خودکشی نیز شود . پس خیلی مهم است که زندگی غیر از مدرسه یک نوجوان، یک زندگی شاد باشد و در آن بتواند به خودشناسی و درک افراد بپردازد. یکی از پر اهمیت ترین کار ها این است که نوجوانان با هم سن و سالان خود در ارتباط باشد و غیر از زمان مدرسه نیز بتواند با آنها در شرایط و زمان مناسب دیدار داشته باشد .وقتی یک نوجوان در کودکی هیچ کلاس بخصوصی نرفته و نوجوانان ديگر توانسته اند استعداد های خودشان را کشف کنند ، باید به نوجوانمان بگوییم که هنوز دیر نشده است . کشف استعداد حتما نیازی به پول کلان و شهریه های کلاس های مختلف ندارد . کشف استعداد با یک توپ و یا یک دفتر نقاشی و مدادرنگی و با کمترین امکانات نیز میسر است . فقط باید در این مسیر نوجوانمان را پشتیبانی و حمایت کنیم . اگر وضعیت مالی مناسبی دارید حتما نوجوانان خود را به کلاس های مختلف ببرید . حتما با او به تئاتر و سینما بروید یا یک روز غذایی که در خانه می‌خورید را با خود به کوه ببرید و بخورید . به او پرورش گل و گیاه یاد دهید و یا حتی با بنشیند و سریال یا فیلم تماشا کنید . اینگونه احتمال خیلی کمتری خواهد بود که او به سمت خلاف برود .تفریحات مورد علاقه فرزند خود را شناسایی کرده و به آن ها اهمیت دهید. درست همانطور که اثر انگشت هر یک از ما با دیگری متفاوت است، علائق و تفریحاتمان نیز با یکدیگر تفاوت دارند و این مساله در مورد نوجوانان نیز صدق می کند. وقت گذرانی با دوستان، رفتن به مهمانی، بازی کردن و رفتن به کلوپ های بازی، چت کردن و گشتن در فضای مجازی، تماشای فیلم و یا حتی خواندن کتاب و رمان، تمرین برای انجام حرکات ورزشی در پسران از جمله محبوب ترین کارهایی هستند که نوجوانان در اوقات
فراغت خود آن ها را انجام می دهند. شما به عنوان پدر و مادر، باید تلاش کنید تا فعالیت محبوب و مورد علاقه فرزندتان را شناسایی کرده و با جهت دهی مناسب آن ها را به مسیری هدایت کنید که کمترین آسیب را به همراه داشته و منتهی به پیشرفت و موفقیت نوجوان می شوند با هم آشپزی کنید. برای وقت گذرانی در کنار هم، لازم نیست حتما هزینه زیادی صرف
کرده و یا کار خیلی خاصی انجام دهید. گاهی تنها با صرف زمان در کنار هم و درست کردن یک غذای مورد علاقه و یا حتی یک خوراکی جدید، می توان از اوقات فراغت به بهترین شکل ممکن بهره برد.زمان هایی را به بازی کردن با هم اختصاص دهید. بچه ها در تمامی سنین به بازی کردن علاقه خاصی دارند. امروزه بازی با وسایلی همچون گوشی، پلی استیشن، کامپویتر، تبلت و ... در میان نوجوانان بسیار محبوب هستند. اما بد نیست در کنار امتحان کردن این بازی ها، بازی های فکری و یا حتی بازی های ساده ای مثل اسم فامیل، مار و پله، منچ و ... را نیز به دایره فعالیت های اوقات فراغت خود اضافه کنید. با هم ورزش کنید. چه در منزل و چه در پارک، فرقی ندارد. مهم انجام دادن فعالیت های بدنی در کنار یکدیگر است. به وقت گذرانی فرزند نوجوانتان با دوستانش احترام بگذارید. این طبیعی است که نگران تاثیر همسالان بر فرزند خود باشید، اما نباید فراموش کرد که بچه ها به وجود چنین روابطی نیاز دارند. بنابراین به جای مقابله و مخالفت کردن، تلاش کنید تا به صورت نامحسوس بر اوضاع نظارت داشته باشید. به عنوان مثال در منزل خودتان مهمانی ترتیب داده و دوستان فرزندتان را دعوت کنید، یا اینکه حتی به مرور و با بیشتر کردن رفت و آمدها با دوستان فرزندتان صمیمی شده و به آن ها نزدیک تر شوید. با این کار اعتماد نوجوان خود را جلب کرده و از میزان نگرانی هایتان نیز کم می شود.
در کنار همه این موارد، به یاد داشته باشید که حتما پیش از انجام هر کاری برای پر کردن اوقات فراغت نوجوانان، با فرزند خود در مورد آن صحبت و برنامه ریزی کنید. دلبند شما دیگر یک کودک کوچک نیست و برای خود نظرات و عقایدی دارد که قابل احترام هستند. بنابراین، با هم برای پر کردن اوقات فراغت برنامه ریزی کنید تا به بهترین نتیجه برسید.
برسی گروه سنی های مختلف و تفریحات آنها
تفریحات گروه سنی الف (سال‌های قبل از دبستان)
این گروه سنی معمولا چون کاری جز بازی کردن چه به صورت انفرادی و چه جمعی، ندارند، می‌توان به تفریح آنها لقب "سرگرم سر خود" داد و تفریحات این دسته از افراد جامعه، هیچ هزینه‌ای در بر ندارد تفریحات گروه سنی ب و ج (سال‌های دبستان)
بچه‌هایی که در این رنج سنی قرار دارند، به نسبت بچه‌های قدیمی خیلی به روزتر شده و سرگرمی‌ها و بازی‌های کودکانه و تقریبا بدون هزینه را کنار گذاشتند. البته بچه‌هایی هم هستند که هفت سنگ، گرگم به هوا، استپ هوایی، قلعه بازی، خاله بازی، نون بیار کباب ببر، قایم باشک، لی لی، خروس جنگی، اوستا بازی، الک دولک و کلی بازی‌های دوران بچگی که همه‌شان، هم باعث شادی است و هم باعث سلامت بدن را هنوز دوست دارند و انجام می‌دهند.دسته جدید بچه‌ها، اما از پدرها و مادرهایشان جلو زدند و به بازی‌های رایانه‌ای و بازی‌ها و ورزش‌های پرهزینه روی آورده‌اند. پدرها و مادرها هم برای اینکه بچه‌هایشان سالم و بدون هیچ عقده‌ای بار بیایند، از هیچ هزینه‌ای دریغ نمی‌کنند. بعضی از این تفریحات عبارتند از: بازی با ماشین‌های کنترلی، اسکیت، پلی استیشن، شنا، گیم‌نت، کلاس‌های موسیقی و هنری و غیره.
اگر کسی بخواهد برای فرزندش اسکیت و اسکیت بورد تهیه کند باید هزینه‌ای به طور میانگین 300 هزار تومان کنار بگذارد. قیمت‌های اسکیت از 130 هزار تا یک میلیون و 500 هزار تومان نوسان دارد؛ اسکیت بوردها هم به صورت میانگین با قیمت 50 هزار تومان قابل تهیه هستند.
کلاس‌های موسیقی و هنری به غیر از تهیه ساز و وسایل مربوطه،
هزینه ساعتی از ۱۲ تا ۲۵ هزار تومان در بر خواهد داشت.
برخی از نوجوانان هم هستند که به این نوع تفریحات رازی نمی شوند و از والدینشان، دستگاه‌های کامپیوتری و پیشرفته بازی تقاضا می‌کنند، مثل "آی پد" که قیمت این نوع دستگاه‌ها از 500 هزار تا 3 میلیون تومان در بازار وجود دارد.
گیم‌نت‌ها، که از دیگر تفریحات نوجوانان امروزی به شمار می‌آید و معمولا هم تا همین سنین دوام می‌آورد، در شهرهای مختلف هزینه متفاوتی دارد. در تهران، برای استفاده ساعتی از یک دستگاه کامپیوتر در گیم‌نت‌ها، از هزار و 500 تا 2 هزار تومان هزینه خواهد داشت. اما در کرج ساعتی 700 الی 800 تومان می‌توان در گیم‌نت‌ها بازی کرد
تفریحات گروه سنی د، ه، ف، م و ... (سال‌های راهنمایی و دبیرستان به بالا)
تمام تفریحاتی که در گروه سنی ب و ج وجود دارد، برای جوانان و سنین بالاتر هم وجود دارد، البته خواسته‌های آنها در درجه بالاتری نسبت به گروه سنی قبلی قرار می‌گیرد. برای مثال بازی‌هایی مثل پینت بال و بازی‌های رایانه‌ای در گیم‌نت‌ها و در اینترنت (آنلاین) از جمله آن‌هاست. البته اسکیت و ماشین‌های رادیو کنترلی هم تبدیل به کارتینگ، اتومبیل‌رانی و بانجی‌جامپینگ می‌شوند.برای بازی پینت بال در باشگاه توچال، برای 2 ساعت بازی با 75
توپ پینت بال، اجاره تجهیزات و ورودیه زمین مبلغی بالغ بر 10 هزار تومان و این قیمت در باشگاه ورزشی انقلاب 15 هزار تومان هزینه در بر دارد.هر 6 دقیقه کارتینگ هم که نوع پیشرفته ماشین بازی محسوب می‌شود، هزینه 15 هزار تومانی دارد. برای استفاده از کارتینگ حتما باید گواهی‌نامه رانندگی داشته باشید.بانجی‌جامپینگ هم که فقط مختص به استفاده آقایان بالای 16 سال است، از 30 تا 50 هزار تومان برای هر پرش هزینه خواهد داشت.ماشین‌های رادیو کنترلی هم که این روزها تب آن به راه افتاده و در نقاط مختلف پیست‌های مخصوصی وجود دارد، از 350 هزار تا 2 میلیون تومان موجود است.پاراگلایدر یکی دیگر از تفریحات گران‌قیمتی است که این روزها جوانان زیادی را به خود جذب می‌کند. پاراگلایدر جزو ورزش‌های هوایی محسوب می‌شود که باید حتما با یک همراه که خلبان است، آن را انجام داد. هزینه خرید پاراگلایدر 3میلیون و 400 هزار تومان است و ثبت‌نام در تمام کلاس‌های آموزشی آن، 690 هزار تومان هزینه خواهد داشت. البته پرش تفریحی برای این نوع ورزش هم وجود دارد که 20 دقیقه آن، 40 هزار تومان هزینه دارد.
یکی از تفریحات جوانان امروزی که می‌توان آن را جزو تفریحات بدون هزینه به شمار آورد، "پارکور" است. پارکور مجموعه‌ای از حرکات از پیش تعریف شده و هدفمند است که به «تعقیب و فرار» معروف است. تراسورها (افرادی که این ورزش را انجام می‌دهند) در محیط‌های شهری مانند سالن‌‌های ورزش، پارک‌ها، زمین‌‌های بازی و سازه‌ها و ساختمان‌های رها
شده، تمرین می‌کنند که نشانه‌هایی ازآن در پارک‌های مختلف شهر تهران دیده می‌شود. البته برای آموزش آن در تعدادی از ورزشگاه‌ها، هزینه‌ای دریافت می‌کنند. برای یادگیری پارکور، باید جلسه‌ای 10 هزار تومان و هر ماه 100 هزار تومان هزینه کنید.
